میلگرد کامپوزیتی GFRP (Glass Fiber Reinforced Polymer Rebar) یکی از نوآورانه‌ترین مصالح در صنعت ساخت‌وساز مدرن است. این میلگردها که از الیاف شیشه و رزین پلیمری ساخته می‌شوند، جایگزینی سبک، مقاوم و ضدخوردگی برای میلگردهای فولادی هستند. اما فرایند تولید آن چگونه است؟ در این مگاپست، مراحل کامل تولید میلگرد کامپوزیتی را گام‌به‌گام و کاملاً کاربردی بررسی می‌کنیم.

🔶 ۱. انتخاب مواد اولیه؛ پایه اصلی کیفیت میلگرد کامپوزیتی

تولید میلگرد GFRP به سه مؤلفه اصلی نیاز دارد:

۱. الیاف شیشه (Glass Fiber)

  • نوع معمول: E-glass

  • ویژگی‌ها: مقاومت بالا، وزن کم، قیمت مناسب

  • نقش: انتقال بار و ایجاد استحکام کششی

۲. رزین پلیمری

  • معمولاً: پلی‌استر، وینیل‌استر یا اپوکسی

  • نقش: ایجاد ماتریس مقاوم، چسبندگی و حفاظت الیاف

۳. افزودنی‌ها

  • پایدارکننده‌های UV

  • تسریع‌کننده‌های پخت

  • رنگ‌دانه‌ها
    هدف: بهبود دوام، شکل‌گیری بهتر و پایداری حرارتی

🔶 ۲. آماده‌سازی الیاف؛ گام مهم برای افزایش استحکام

الیاف شیشه ابتدا روی قرقره‌ها قرار می‌گیرند و سپس از طریق سیستم‌های کشنده به خط تولید انتقال می‌یابند.

مراحل:

  • باز شدن فیلامنت‌ها

  • مرتب‌سازی الیاف برای جلوگیری از گره‌خوردگی

  • تنظیم کشش (Tension Control)

  • تشکیل دسته الیاف (Roving)

این مرحله پایه‌ی اصلی کیفیت و یکنواختی میلگرد است.

🔶 ۳. فرایند آغشته‌سازی (Impregnation)؛ ترکیب رزین و الیاف

الیاف وارد حمام رزین می‌شوند و کاملاً با ماتریس پلیمری آغشته می‌گردند.

اهداف این مرحله:

  • پوشش کامل الیاف

  • افزایش اتصال مکانیکی

  • جلوگیری از حباب و ضعف ساختاری

هر نوع رزین دمای خاص و ویسکوزیته مطلوب خود را دارد که باید دقیق مدیریت شود.

🔶 ۴. شکل‌دهی اولیه میلگرد (Pre-forming)

پس از آغشته‌سازی، الیاف به‌صورت کنترل‌شده وارد قالب‌های اولیه می‌شوند تا شکل استوانه‌ای به خود بگیرند. در این نقطه:

  • قطر میلگرد مشخص می‌شود

  • درصد فیبر به رزین تنظیم می‌شود

  • پروفیل دقیق ایجاد می‌گردد

🔶 ۵. عبور از قالب گرم (Pultrusion Die)؛ مرحله اصلی تولید

این مهم‌ترین گام در تولید میلگرد کامپوزیتی است.

در روش پالتروژن:

  • الیاف آغشته وارد قالب فولادی گرم می‌شوند

  • دما باعث پخت تدریجی رزین می‌شود

  • ترکیب فیبر و رزین به یک میلگرد یکپارچه تبدیل می‌شود

مزایا:

  • مقاومت بالا

  • سطح یکنواخت

  • تولید مداوم و سریع

  • جلوگیری از تخلخل داخلی

🔶 ۶. ایجاد آج و الگوی سطحی

میلگرد کامپوزیتی مانند فولاد نیاز به آج دارد تا در بتن بهتر قفل شود.

روش‌های ایجاد آج:

  • قالب آج‌دار

  • کشیدن نوارهای مارپیچی (Helical Wrap)

  • چاپ برجسته رزینی

این مرحله به‌طور مستقیم بر چسبندگی با بتن تأثیر دارد.

🔶 ۷. پخت نهایی (Final Curing)

میلگرد پس از خروج از قالب وارد مرحله‌ی پخت نهایی می‌شود.

روش‌ها:

  • عبور از تونل گرمایی

  • استفاده از IR Heater

  • پخت در هوا

هدف:

  • تکمیل واکنش رزین

  • افزایش استحکام نهایی

  • تثبیت شکل و ابعاد

🔶 ۸. برش، اندازه‌گذاری و بسته‌بندی

میلگردها به طول‌های استاندارد یا سفارشی برش می‌خورند.

کنترل‌ها:

  • قطر

  • طول

  • وزن

  • یکنواختی سطح

پس از آن بسته‌بندی شده و برای انبار یا ارسال آماده می‌شوند.

🔶 ۹. کنترل کیفیت نهایی (QC Tests)

آزمایش‌هایی مانند:

  • تست کشش (Tensile Test)

  • تست برشی

  • تست چسبندگی با بتن

  • مقاومت حرارتی

  • مقاومت شیمیایی

  • کنترل میکروسکوپی برای تخلخل

کیفیت نهایی میلگرد کامپوزیتی به شدت وابسته به QC دقیق است.

🔷 نتیجه‌گیری: چرا میلگرد کامپوزیتی اهمیت دارد؟

میلگرد GFRP به‌دلیل:

  • مقاومت بالا

  • عدم خوردگی

  • وزن کم

  • طول عمر بالا

  • مقرون‌به‌صرفه بودن در پروژه‌های ساحلی و صنعتی

به یکی از مصالح آینده‌دار صنعت ساخت تبدیل شده است.